İletişim Becerileri

İletişim becerileri, duygu, düşünce, bilgi ve ihtiyaçların karşılıklı olarak sözcükler, mimikler ve beden diliyle aktarılmasını içerir. İyi bir iletişim, tarafların birbirini anladığı, saygı duyduğu ve açık bir şekilde paylaşımlarda bulunduğu bir ortamı ifade eder.

Sağlıklı İletişim Becerileri

• Aktif Dinleme: Karşıdaki kişiyi gerçekten anlamaya çalışarak dinlemek, sağlıklı iletişimin temel taşlarından biridir. Aktif dinleme, dikkati tamamen karşı tarafa vermek ve söz kesmeden dinlemek anlamına gelir.
• Açık ve Dürüst İfade: Duygu ve düşüncelerinizi net bir şekilde ifade etmek önemlidir. Dolambaçlı yollarla ya da ima ile iletişim kurmak yerine, ne hissettiğinizi ve düşündüğünüzü doğrudan ve açık bir şekilde paylaşmak, yanlış anlamaları engeller.
• Empati Kurma: Karşımızdaki kişinin duygularını ve bakış açısını anlamaya çalışmak, sağlıklı bir iletişimi destekler. Empati kurarak karşımızdaki kişiyi anlamak, iletişimde saygı ve güven oluşturur.
• Olumlu ve Yapıcı Dil Kullanma: Kullanılan dil, ilişkinin kalitesini etkiler. Yapıcı ve nazik bir dil kullanmak, eleştirileri bile daha yumuşak ve anlaşılır kılar. Olumsuz ve kırıcı dilden kaçınmak, iletişimi güçlendirir.
• Göz Teması ve Beden Dili: Göz teması kurmak, konuşurken ilgiyi ve samimiyeti gösterir. Beden dilinizle de sözlerinizi desteklemek, iletişiminizi daha etkili kılar.
• Geri Bildirim Verme: Karşınızdaki kişinin söylediklerini anladığınızı göstermek için ona geri bildirimde bulunmak sağlıklı iletişimin bir parçasıdır. Böylece yanlış anlaşılmalar azalır ve karşılıklı güven oluşur.
• Sakin Kalmak: Özellikle anlaşmazlık durumlarında sakin kalabilmek, sağlıklı iletişimde kritiktir. Duyguların yükseldiği anlarda bir nefes almak ve düşünerek konuşmak, çatışmaları önler.

İletişim Becerileri Yetersizliği

İletişim becerileri, kişiler arası iletişimin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini engelleyen şekilde bozuk olabilir. Bu bozukluklar, hem kişisel ilişkileri hem de iş ilişkilerini olumsuz yönde etkiler. Sağlıksız iletişim becerileri genellikle anlaşmazlıklara, yanlış anlamalara ve gerginliklere yol açar. İşte sık görülen bazı iletişim bozuklukları:

1. Dinlememe

• Tanımı: Karşıdaki kişinin konuşmasına dikkat etmeden, sadece kendi düşüncelerimize odaklanmaktır.
• Sonucu: Karşı taraf kendini değersiz hisseder ve iletişim kopukluğu oluşur.

2. Empati Eksikliği

• Tanımı: Karşı tarafın duygularını ve bakış açısını anlamaya çalışmadan kendi bakış açımızı dayatmak.
• Sonucu: Taraflar birbirini anlamakta zorlanır ve ilişki yüzeysel kalır.

3. Önyargılı Dinleme

• Tanımı: Karşıdaki kişiyi tam olarak dinlemeden, daha önceki yargılarla hareket etmek.
• Sonucu: Taraflar arasında yanlış anlamalar ve haksız yargılamalar ortaya çıkar.

4. İletişim Becerileri ve Yargılayıcı/ Eleştirici Davranışlar

• Tanımı: Sürekli eleştiren veya karşı tarafın söylediklerini küçümseyen bir tavır sergilemektir.
• Sonucu: Bu yaklaşım, güven ortamını zedeler ve iletişimin devamını zorlaştırır.

5. İletişim Becerileri ve Konu Dışına Çıkma/Konuyu Sapıtma

• Tanımı: Asıl konuşulan konu yerine alakasız konulara geçmek ya da konuyu dağıtarak odağı kaybetmek.
• Sonucu: Sorunlar çözülemez ve konuşma verimsiz hale gelir.

6. Pasif Agresif Tutumlar

• Tanımı: Duygularını doğrudan ifade etmek yerine dolaylı yollardan kırıcı veya rahatsız edici davranışlar sergilemektir.
• Sonucu: Gizli gerginlikler birikir ve iletişim zayıflar.

7.İletişim Becerileri Kendini Savunma ve Savunmacı Yaklaşım

• Tanımı: Eleştirildiğinde veya karşı tarafa bir düşünce açıklandığında, hemen savunmaya geçme ve karşı saldırıda bulunma.
• Sonucu: Yapıcı bir tartışma ortamı kaybolur ve iletişim ilerleyemez.

8. Manipülatif Davranışlar

• Tanımı: Karşıdaki kişiyi kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirme çabası.
• Sonucu: Güven kaybı yaşanır ve sağlıklı bir iletişim kurmak zorlaşır.

9. Aşırı Genellemeler (Hep/Sürekli)

• Tanımı: \”Sen zaten hep böyle yapıyorsun,\” ya da \”Sürekli aynı hatayı yapıyorsun,\” gibi genellemeler yapmak.
• Sonucu: Eleştiri yapıcı olmaktan çıkar ve kırıcı hale gelir.

10. Pasif veya İlgisiz Kalmak

• Tanımı: Konuya veya konuşmaya karşı ilgisiz veya kayıtsız kalmak, tepki vermemek.
• Sonucu: Karşı taraf kendini değersiz hisseder, iletişim zayıflar.

Buradaki gibi iletişim becerileri sorunluysa, hem kişisel hem de profesyonel ilişkilerde bozulma vardır. Sağlıklı iletişim için, bu davranışların farkında olup mümkün olduğunca bunlardan kaçınmak ve daha olumlu iletişim yöntemlerini benimsemek önemlidir.

• Nasıl: Sürekli iletişim problemleri yaşıyorsanız veya çözüm bulmakta zorlanıyorsanız, bir iletişim danışmanı veya terapistten destek almayı düşünün.
• Sonuç: Uzman desteği, iletişim becerileriniz üzerinde derinlemesine çalışmanıza yardımcı olur ve problemlerin kalıcı çözümlerine ulaşmayı sağlar.

Her şeyden önce unutulmamalıdır ki iletişim bozukluklarını çözmek, sabır ve çaba gerektiren bir süreçtir. Ayrıca sağlıklı iletişim becerilerini kazanmak, hem özel hem de profesyonel hayatımızı zenginleştirir.